29. Rzeczowe aktywa trwałe
Istotne zasady rachunkowości
Rzeczowe aktywa trwałe stanowią kontrolowane środki trwałe oraz nakłady na ich budowę. Do środków trwałych zaliczane są składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne potrzeby.
Składniki rzeczowych aktywów trwałych wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszone o wartość skumulowanej amortyzacji oraz odpisy z tytułu utraty wartości.
Każda część składowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych, której cena nabycia lub koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całej pozycji jest amortyzowana osobno. Grupa alokuje początkową wartość pozycji rzeczowych aktywów trwałych na jej istotne części.
Koszty modernizacji rzeczowych aktywów trwałych odpowiednio zwiększają ich wartość bilansową lub są ujmowane jako oddzielny składnik rzeczowych aktywów trwałych tylko wtedy, gdy prawdopodobne jest, że z tytułu tych nakładów nastąpi wpływ korzyści ekonomicznych do Grupy, a koszt tych nakładów można wiarygodnie zmierzyć.
Koszty napraw i utrzymania rzeczowych aktywów trwałych obciążają rachunek zysków i strat w okresie sprawozdawczym, w którym zostały poniesione.
Koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów, są częścią ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów. Pozostałe koszty finansowania zewnętrznego są ujmowane jako koszt.
Informacje finansowe
| 31.12.2022 | 31.12.2021 | |
|---|---|---|
| Środki trwałe, w tym: | 1 445 902 | 1 720 780 |
| grunty i budynki | 880 117 | 1 099 493 |
| maszyny i urządzenia | 360 140 | 387 813 |
| środki transportu | 106 867 | 122 782 |
| inne | 98 778 | 110 692 |
| Środki trwałe w budowie oraz zaliczki na środki trwałe w budowie | 126 191 | 109 451 |
| Razem | 1 572 093 | 1 830 231 |
| 2022 | GRUNTY I BUDYNKI | MASZYNY I URZĄDZENIA | ŚRODKI TRANSPORTU | INNE | ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE | RAZEM |
| WARTOŚĆ BRUTTO | ||||||
| Stan na początek okresu | 2 840 344 | 1 530 601 | 178 234 | 466 663 | 109 451 | 5 125 293 |
| Zwiększenia, w tym: | 57 231 | 89 945 | 15 734 | 10221 | 140 449 | 313 580 |
| nabycie | 10 615 | 8 045 | 10 780 | 80 | 140 449 | 169 969 |
| przeniesienie ze środków trwałych w budowie | 21 634 | 81 570 | 1 673 | 10 141 | – | 115 018 |
| inne | 24 982 | 330 | 3 281 | – | – | 28 593 |
| Zmniejszenia, w tym: | -168 731 | -51 367 | -36 680 | -20 141 | -123 709 | -400 628 |
| likwidacja i sprzedaż | -99 387 | -46 245 | -35 305 | -20 139 | – | -201 076 |
| przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | -65 868 | -5 122 | – | – | – | -70 990 |
| przeniesienie ze środków trwałych w budowie | – | – | – | – | -115 018 | -115 018 |
| inne | -3 476 | – | -1 375 | -2 | -8 691 | -13 544 |
| Stan na koniec okresu | 2 728 844 | 1 569 179 | 157 288 | 456 743 | 126 191 | 5 038 245 |
| UMORZENIE | ||||||
| Stan na początek okresu | 1 716 962 | 1 141 451 | 52 956 | 355 944 | – | 3 267 313 |
| Zwiększenia, w tym: | 170 657 | 113 437 | 20 429 | 21 665 | – | 326 188 |
| amortyzacja | 170 305 | 113 437 | 13 097 | 21 665 | – | 318 504 |
| inne | 352 | – | 7 332 | – | – | 7 684 |
| Zmniejszenia, w tym: | -100 715 | -50 338 | -24 979 | -19 693 | – | -195 725 |
| likwidacja i sprzedaż | -61 635 | -45 736 | -24 800 | -19 693 | – | -151 864 |
| przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | -37 451 | -4 602 | – | – | – | -42 053 |
| inne | -1 629 | – | -179 | – | – | -1 808 |
| Stan na koniec okresu | 1 786 904 | 1 204 550 | 48 406 | 357 916 | – | 3 397 776 |
| ODPISY AKTUALIZUJĄCE | ||||||
| Stan na początek okresu | 23 889 | 1 337 | 2 496 | 27 | – | 27 749 |
| Zwiększenia | 43 535 | 3 198 | 961 | 22 | – | 47 716 |
| Zmniejszenia | -5 601 | -46 | -1 442 | – | – | -7 089 |
| Stan na koniec okresu | 61 823 | 4 489 | 2 015 | 49 | – | 68 376 |
| WARTOŚĆ NETTO | ||||||
| Stan na początek okresu | 1 099 493 | 387 813 | 122 782 | 110 692 | 109 451 | 1 830 231 |
| Stan na koniec okresu | 880 117 | 360 140 | 106 867 | 98 778 | 126 191 | 1 572 093 |
| 2021 | GRUNTY I BUDYNKI | MASZYNY I URZĄDZENIA | ŚRODKI TRANSPORTU | INNE | ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE | RAZEM |
| WARTOŚĆ BRUTTO | ||||||
| Stan na początek okresu | 2 948 720 | 1 555 430 | 155 341 | 490 811 | 128 101 | 5 278 403 |
| Zwiększenia, w tym: | 107 556 | 139 732 | 87 507 | 24 420 | 129 167 | 488 382 |
| nabycie | 12 646 | 6 083 | 82 570 | 235 | 129 103 | 230 637 |
| przeniesienie ze środków trwałych w budowie | 19 039 | 100 820 | 2 | 20 185 | – | 140 046 |
| zwiększenia z tytułu przejęcia Idea Bank S.A. | – | 22 880 | 2 656 | 3 369 | 64 | 28 969 |
| inne | 75 871 | 9 949 | 2 279 | 631 | – | 88 730 |
| Zmniejszenia, w tym: | -215 932 | -164 561 | -64 614 | -48 568 | -147 817 | -641 492 |
| likwidacja i sprzedaż | -72 439 | -163 459 | -63 807 | -48 227 | – | -347 932 |
| przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | -7 209 | -1 061 | -210 | -341 | – | -8 821 |
| przeniesienie ze środków trwałych w budowie | – | – | – | – | -140 046 | -140 046 |
| inne | -136 284 | -41 | -597 | – | -7 771 | -144 693 |
| Stan na koniec okresu | 2 840 344 | 1 530 601 | 178 234 | 466 663 | 109 451 | 5 125 293 |
| UMORZENIE | ||||||
| Stan na początek okresu | 1 718 162 | 1 168 980 | 81 171 | 381 647 | – | 3 349 960 |
| Zwiększenia, w tym: | 179 021 | 109 876 | 22 310 | 21 044 | – | 332 251 |
| amortyzacja | 175 433 | 109 876 | 14 527 | 21 044 | – | 320 880 |
| inne | 3 588 | – | 7 783 | – | – | 11 371 |
| Zmniejszenia, w tym: | -180 221 | -137 405 | -50 525 | -46 747 | – | -414 898 |
| likwidacja i sprzedaż | -68 268 | -136 567 | -50 187 | -46 293 | – | -301 315 |
| przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | -5 248 | -838 | -104 | -278 | – | -6 468 |
| inne | -106 705 | – | -234 | -176 | – | -107 115 |
| Stan na koniec okresu | 1 716 962 | 1 141 451 | 52 956 | 355 944 | – | 3 267 313 |
| ODPISY AKTUALIZUJĄCE | ||||||
| Stan na początek okresu | 6 416 | 1 732 | 763 | 85 | – | 8 996 |
| Zwiększenia | 18 438 | – | 1 733 | – | – | 20 171 |
| Zmniejszenia | -965 | -395 | – | -58 | – | -1 418 |
| Stan na koniec okresu | 23 889 | 1 337 | 2 496 | 27 | – | 27 749 |
| WARTOŚĆ NETTO | ||||||
| Stan na początek okresu | 1 224 142 | 384 718 | 73 407 | 109 079 | 128 101 | 1 919 447 |
| Stan na koniec okresu | 1 099 493 | 387 813 | 122 782 | 110 692 | 109 451 | 1 830 231 |
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku wartość nabytych przez Grupę składników „Rzeczowych aktywów trwałych” wynosi 169 969 tys. złotych (w roku 2021 wyniosła 230 637 tys. złotych), natomiast wartość składników zbytych wynosi 39 313 tys. złotych (w roku 2021 wyniosła 28 317 tys. złotych).
Kwota otrzymanych odszkodowań uzyskanych od stron trzecich z tytułu utraty wartości lub utracenia pozycji rzeczowych aktywów trwałych ujętych w rachunku zysków i strat w 2022 roku wyniosła 2 241 tys. złotych (w 2021 roku – 1 570 tys. złotych).
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku i w 2021 roku nie występowały ograniczenia dotyczące tytułu prawnego do rzeczowych aktywów trwałych tytułem zabezpieczenia zobowiązań.
Zobowiązania umowne
Na dzień 31 grudnia 2022 roku jednostki wchodzące w skład Grupy zawarły umowy z kontrahentami na nabycie w przyszłości rzeczowych aktywów trwałych w kwocie 11 815 tys. złotych (na 31 grudnia 2021 roku – 8 498 tys. złotych).